Dolina Tomanowa

Dolina Tomanowa

Dolina Tomanowa jest wschodnim odgałęzieniem Doliny Kościeliskiej i pomimo tego, że szlak do niej prowadzi z bardzo popularnej i lubianej doliny, nie jest często odwiedzana przez turystów. Wejście znajduje się na Hali Ornak, punkt finalny jest natomiast na Chudej Przełączce, a sama dolina leży na szlaku prowadzącym do Czerwonych Wierchów: łagodniejszym niż inne podejścia, ale mimo to rzadziej wybieranym. Dolina Tomanowa jest zdecydowanie jedną z najlepszych, jeśli chodzi o ogrom możliwych do zobaczenia widoków. To też jedna z głównych tatrzańskich dolin, gdzie najłatwiej spotkać dzikie zwierzęta – jelenie czy niedźwiedzie. Dnem doliny płynie Tomanowy Potok. W 2004 roku właśnie tutaj odkryto trzy tropy dinozaurów – można je obecnie podziwiać w Muzeum Przyrodniczym TPN.

Rejon: Tatry
Punkt wyjścia: Dolina Kościeliska
Trudności: nie ma trudności technicznych, widokowa
Czas przejścia: około 2 godz. 40 min (tylko Doliny Tomanowej), całość wycieczki 6 godz. 30 min.
Długość trasy: 5,5 km (tylko Dolina Tomanowa)
Kolor szlaku: zielony
Dojazd: do Doliny Kościeliskiej można dojechać samochodem lub lokalną komunikacją z Zakopanego

Szlak Doliną Tomanową

Zielony szlak prowadzący przez Dolinę Tomanową odchodzi od rozwidlenia przy Schronisku PTTK na Hali Ornak. Opis Doliny Kościeliskiej oraz szlaku znajduje się tutaj. Z Kir do szlaku odbijającego do doliny dotrzemy w około 1 godz. 30 min.

Na początku wycieczki towarzyszy nam Tomanowy Potok, który będziemy kilkakrotnie przekraczać. Droga wznosi się łagodnie, w przeszłości był to bardzo popularny trakt, który prowadził na drugą stronę Tatr, łagodne zbocza Przełęczy Tomanowej można było przejechać konno. Rozciągała się tu również Hala Tomanowa, która była największym skupiskiem pasterskim w Tatrach. Dziś można tu spotkać kozice i jelenie. Najpierw szlak prowadzi przez młody las, który później przechodzi w pas starodrzewu. Po około godzinie marszu dojdziemy do Wyżniej Polany Tomanowej, na jej górnym krańcu stoi wiata. Możemy tu odpocząć podziwiając widoki na Dolinę Kościeliską i Kominiarski Wierch.
Na 3 km szlaku, nasza trasa skręca ostro w lewo. Podchodzimy pod górę, las zmienia się w pas kosodrzewiny. Po około kolejnych 30 min marszu dotrzemy do trawersu przecinającego Czerwony Żleb, który został tak nazwany dzięki rudym łupkom skalnym zawierającym żelazo, zalegającym w korycie. W XIX wieku działało tu kilka sztolni. Za żlebem ścieżka prowadzi wśród głazowisk wapiennych oraz płatów kosówki na grzbiet łączący Ciemniak z Żarem. Mamy stąd widok na Wąwóz Kraków i Kominiarki Wierch. Kawałek dalej miniemy skalne żebro – Wysoki Przechód.

Jesteśmy w rejonie wielkich jaskiń, pod nami są korytarze Wysokiej za Siedmiu Progami, która jest trzecią co do długości jaskinią w Polsce (ma 11.5 km korytarzy, nie jest dostępna turystycznie). Teraz szlak prowadzi długim trawersem, poniżej znajduje się wylot Jaskini Lodowej, jest to największa jaskinia w Polsce, stale utrzymuje się w niej lód.
Nareszcie, po prawie 3 godz. marszu, doszliśmy do Chudej Przełączki.

Szlaki z Chudej Przełączki

Chuda Przełączka kończy ten etap wyprawy, ale tutaj musimy podjąć decyzje, gdzie pójdziemy dalej.
•    czerwony szlak prowadzi na Ciemniak (2096 m n.p.m.), czas przejścia około 40 min; dalej na Krzesanice (2122 m n.p.m.) i dalej na Małołączniak (2096 m n.p.m.);
•    czerwonym szlakiem zejdziemy na Cudakową Polanę w Dolinie Kościeliskiej w około 2 godz. 30 min. Powrót do Kir, czyli początku naszej wycieczki to około kolejne 15 min marszu.

Nie jest to trasa przeznaczona dla rodzin z małymi dziećmi – nie tylko z powodu męczącego podejścia, ale i momentami niebezpiecznych odcinków prowadzących bardzo blisko przepaści. Warto ją jednak rozważyć jako alternatywny szlak na Czerwone Wierchy – znacznie spokojniejszy i mniej zatłoczony przez turystów.

*Szlak ten zamknięty jest od 1.12 do 15.05.